‘Territoria bestaan al langer dan er landen zijn’
Door Peter le Nobel
Utrecht – De nieuwe bundel ‘Territorium’ van dichter Baban kan gezien worden als het afsluitende deel van een trilogie van zijn verwonderde ontheemding.
“De bundel bestaat uit drie delen”, zegt Baban, “Mijn territorium, Irak, en Holland. Territorium is een breed thema. Het fascineerde mij, omdat ik mijzelf letterlijk heb verplaatst. Territoria bestaan al langer dan er landen zijn. Kijk maar naar de dieren die hun ruimte afschermen, zoals een kat in de tuin. En een territorium heeft ook instinctieve grenzen.”
Op zijn 24e is hij naar Nederland gevlucht, onder meer omdat hij geen hofdichter voor Saddam Hussein wilde zijn. Nu, op zijn 37e, heeft hij met zijn derde bundel een zoektocht naar het verleden in Irak en het heden in Nederland afgesloten.
Eerder heeft de dichter ‘De weg naar Ararat’ en ‘Lontananza’ geschreven, waarmee hij in feite een trilogie heeft voltooid. “Op dit moment hou ik me bezig met andere onderwerpen. Zo heb ik al een aantal gedichten over dieren geschreven, waarmee ik heel andere thema’s aansnijdt.”
Drieluik
Baban heeft van de bundel ‘Territorium’ niet voor niets een drieluik gemaakt. “Mijn territorium staat voor mijn hoofd, met al zijn gedachten, fantasiën, liefde, wanhoop, verdriet, hoop, frustraties en alle andere mogelijke emoties. In mijn gedichten leg ik ze onder een microscoop, ontdek je van alles. En ontdek je ook dat je een andere weg durft in te slaan. Irak staat voor mijn lichaam. Daar ben ik ter wereld gekomen en is mijn lichaam volwassen gegroeid. Daar had ik mijn eerste sensitieve gevoelens met eten, ademhalen, met anderen in contact te komen, met de rivier achter mijn huis waarin ik altijd zwom. Holland, tot slot, staat voor mijn voeten, die mij daar naartoe hebben gebracht. de ontdekking van een nieuwe ruimte. De nieuwsgierigheid naar een nieuw territorium.”
‘Holland’
Waarom koos Baban niet voor het woord Nederland? “Ik kende die naam niet toen ik nog in Irak woonde, en meer dan Nederland roept Holland bij mij meer allerlei associaties op van cultuur, geschiedenis, tradities en gewoonten.”
Terugkijkend op zijn werk tot nog toe ziet Baban wel ontwikkelingen in zijn werk. “Het is voor het eerst dat ik een bundel verder heb ingedeeld, ook de stijl zal wat veranderd zijn, maar het belangrijkste is mischien wel dat ik met het ouder worden thema’s heb verbonden waar ik eerder nooit opgekomen zou zijn. Zo is het leven; er komt altijd extra ervaring bij, waardoor je nieuwe perspectieven ziet.”
Presentatie
De presentatie van de bundel is op zaterdag 11 juni om 20.00 uur in De Kargadoor, Oudergacht 36. Met dichters als Ingmar Heytze en Alexis de Roode. Kunstenaar Baldin maakt voor deze gelegenheid een monumentaal kunstwerk. ‘Territorium’, Uitgeverij P., 56 p., 16 euro. Zie www.dichterbijbaban.nl en www.uitgeverij-p.be