Niet alles is wat het lijkt in tijden van vrees

Leestip: Oogst van de angst – Willem Frederik Erné

Voor wie een volledig overzicht wil hebben van alle complottheorieën rond het Coronavirus dient het boek ‘Oogst van de angst’ van Willem Frederik Erné te lezen. En deze opmerking is niet cynisch bedoeld, want waar velen tijdens de eerste golf de urgentie voelden om zichzelf en ook anderen te beschermen tegen het onbekende virus, begint langzaam maar zeker een zeker onbehagen te ontstaan: kritische geluiden worden niet geduld.

Door Peter le Nobel

Een als lezer persoonlijk ervaren dieptepunt is de uitglijder van NRC, ‘slijpsteen van de geest’, die na inzage door geïnterviewde Ad Verbrugge alsnog enkele uitspraken van deze wetenschapsfilosoof heeft zwart gelakt, omdat de wetenschapsredactie van deze krant vond dat sommige opmerkingen wetenschappelijk onjuist zouden zijn. Persoonlijk vind ik het heel knap dat deze redactie dankzij haar glazen bol de waarheid in pacht denkt te hebben over dit relatief onbekende virus. Het wantrouwen was hiermee wel definitief gewekt.

En waar het gaat om complottheorieën kunnen veel feiten makkelijk worden weerlegd, want met een simpele druk op Google komt men er snel achter dat het wel heel ver gaat om Rutte te verdenken van sympathieën met kinderporno. Niet alles is wat het lijkt. En dat is het prettige van dit boek: juist door complottheorieën volledig de ruimte te geven, krijgt de lezer de vrijheid om er het zijne of het hare van te denken. Tegenwoordig googlet de lezer, of gaat die op een andere manier bronnen checken.

Zoeken en vinden

Men zou kunnen zeggen dat dit de, wellicht, verborgen moraal is van het boek: zoek het vooral zelf uit. Zoekt en gij zult vinden. En behoud het goede. Het lijkt erop dat om die reden de schrijver koos voor alleen de registratie van theorieën zonder bijsluiter.

Wat overblijft is een plot die in het teken van broederliefde staat, in een context van een historie die herkenbaar is voor zestigers.

Soms amusant, soms irritant zijn de veelvuldige kookrecepten. Zestigers schijnen er een hang naar te hebben om met het vorderen van de leeftijd steeds gezonder en smaakvoller te eten. Wellicht een beschrijving van de tijdgeest. Toegegeven, sommige recepten wil ik uitproberen en misschien zijn al die recepten wel illustratief voor de coronatijd: men kookt meer thuis.

Tegenover elkaar

Anders dan de achterflap vermeldt had ik geen moment het gevoel dat twee broers heftig tegenover elkaar zouden staan: ze sleuren elkaar door een tijd heen van corona, echtscheiding en van kinderen die niet het kritische brein van hun vader hebben geërfd.

De roman moet je naar niveau niet willen vergelijken met bijvoorbeeld De pest van Camus, maar het boek is vermakelijk, geeft een fraaie round up van de complottheorieëen en is representatief voor een verbeelding van de Hollandse tijdsgeest anno 2020-2021.

Oogst van de Angst, Willem Frederik Erné, paperback, 333 p. Prijs: 19,99 euro. ISBN: 9789082765342. Uitgeverij DeWielen2