Debuut Petra M. Heerenwaaijer, gedichten over de onmogelijke liefde
Utrecht – Het debuut van Petra M. Heerenwaaijer is een sympathieke bundel, met mooie beelden, enkele storende zinnen, maar ook met een mooie opbouw. Het boekje is in feite een drieluik, ingedeeld in ‘ Naar je toe – Van je af- Onderweg’.
Het gegeven is simpel: vrouw wordt verliefd op man, man heeft een ander en vrouw maakt zich los van hem en probeert weer een eigen leven te leiden. In feite een verhaal in gedichten, wat mooie beelden oplevert.
Dit kleinood wil ik niemand onthouden:
hoe het voelt
na de nacht
het raam gesloten
de uitademing
en dan de koude vloer
het slaperige gezicht
en dan het raam op een kier
de blikken van de buren
niet langer bezwaarlijk
maar diep in te ademen
en de zondagochtend
in me op te nemen
ontdoet me nu ook van schaamte
Eenvoudige bewoordingen, toch rijk van beeld, en je weet, voelt welhaast wat er die nacht tevoren gebeurd moet zijn. Zo zie ik het persoonlijk graag.
Hoewel de dichteres voor het verhaal ook het verlangen moet beschrijven, zijn deze zinnen teleurstellend:
(…)
ik krijg je niet uit mijn hoofd
gek word ik ervan
iedere seconde denk ik aan je
Dat had strafrechtelijk verboden moeten worden. Aanvankelijk vond ik ook dit gedicht storend: Oh Thrygische liefde / op mezelf afgeroepen ongeluk (…) Waarom altijd weer zoveel spiritualiteit en geklets over tweelingzielen in liefdesgedichten? Heerenwaaijer kan zichzelf echter gelukkig relativeren, want het wordt al een stuk menselijker als zij later schrijft:
sok ritueel verbranden
sok in bh meedragen tot ik sterf
bewaren wegdoen koesteren
mijn reet mee afvegen
en door de brievenbus
haar ermee in haar hoerige
hoerige
gezicht slaan
(…)
Juist door zowel het spirituele als het menselijke te beschrijven, wordt haar bundel spannend. Dat relativeringsvermogen wordt eigenlijk al duidelijk in het tweede deel, als zij het dagelijks leven beschrijft tijdens het klaarmaken van het ontbijt:
(…)
ondertussen passeert hij mij
een vluchtige kus in mijn hals
snel door naar de plee
de open deur
het geluid van te lang opgehouden pis
zijn billen in de deuropening
de melk die overkookt
Door beide kanten van de liefde te beschrijven, het stinkende aardse en het zoete mijmeren, krijgt het derde deel ‘Onderweg’ een extra dimensie, en komen de woorden beter binnen. De personage staat weer open voor de schoonheid van het leven, zoals te lezen is in dit gedicht:
het heeft iets emotioneels
het water de keien
het voorbij glijden
het vertrekken van zo’n boot
met mij alleen erop
alsof het dichterbij sterven zijn
(immers op een stalen frame
op open water
en niet kunnen zwemmen)
je dichterbij het leven brengt
is niet het leven eerlijker
opener tastbaarder
dan het voorbij schuivende
verdwijnende vaste land
(Den Helder-Texel september 2009)
Hoewel er soms storende elementen in de bundel zitten, zoals clichématige zinnen en platgetreden woorden als ‘maagdelijk’, dat nota bene twee keer in hetzelfde gedicht voorkomt, is Heerenwaaijer erin geslaagd een leuke bundel te maken. Kijk ik naar het eerstgenoemde gedicht, dan kan zij met eenvoud al rijke beelden oproepen, en kijk ik naar het laatstgenoemde gedicht dan kan zij ook met meer rijke beschrijvingen eenvoudige bekoring tonen. Juist door dit schakelen kan zij interessante poëzie brengen, maar: het dichterlijk evenwicht moet wel verder rijpen.
– Peter le Nobel
—
Petra M. Heerenwaaijer, ‘Naar je toe – Van je af – Onderweg’, Uitgeverij Lipari, SBN 9789081042659, 90p. Prijs: 12,50 euro. Zie ook www.lipari.nl
De presentatie van de bundel is op zondagmiddag 30 mei 2010 vanaf 14.00 uur in de boekwinkel Selexyz Gianotten in de Emmapassage in Tilburg. Daar zal de dichteres ook signeren.