Debuutbundel Jolanda Oudijk: ‘Zwijgzee’
Door Peter le Nobel
Amersfoort – Hoe meer mensen betrokken raakten bij haar debuutbundel, des te autobiografischer de bundel ‘Zwijgzee’ van Jolanda Oudijk werd.
“Ik heb samen met verschillende meelezers een selectie gemaakt. Zo adviseerde Leo Mesman, ook een dichter, om met afdelingen te werken. Veel gedichten gaan uiteindelijk over stilte en zwijgen. Als kind was ik al heel introvert. Ook de keuze van de titel maakte de bundel meteen autobiografischer. Ik had een bepaalde titel in gedachten, maar een andere redacteur gaf als suggestie onder meer: ‘Zwijgzee’, een gedicht dat ook is opgenomen in de bundel. Zo kwam ik op het thema stilte, maar ook de stilte doorbreken. Dat doe ik met mijn gedichten.”
Winterbui
je fluistert iets
over oplossen en verdwijnen
ik kijk naar de sneeuw die blijft liggen
ik mompel iets
over de wind en scherpe pijn
bevroren regenplassen kraken
jouw handen
kommetjes op mijn wangen
het sneeuwvlokje op mijn wimpers
je kust het weg
lege praatwolkjes verschijnen
die jij met warme stilte smoort
Natuur speelt een belangrijke rol in de gedichten van Oudijk. De winter komt aan bod, de woestijn, de zon, een steen, en uiteraard de zee. Beelden die haar gedichten, vaak over menselijke relaties, kracht geven, steeds op een associërende manier. ‘Droomachtige beelden’, schrijft Guido de Wijs op de achterkant van de bundel.
Associëren
Associëren is absoluut het talent van de dichter en leert zij aan anderen tijdens de schrijfcafés in Amersfoort en in schrijfworkshops voor laaggeletterden. “Daar komen creatieve schrijfoefeningen aan bod voor buitenlandse mensen die nog niet goed Nederlands kunnen. Het gaat erom dat zij eenvoudige gedichten en verhalen kunnen schrijven. Ze hoeven niet taaltechnisch correct te zijn. Als ze maar hun fantasie en gevoelens kunnen uiten. Voor zover ik weet ben ik de enige die dit type workshops geeft in Nederland.”
En het verzoek om ze te geven kwam vanuit de doelgroep zelf, van een vrouw die het Nederlands nog niet machtig was, maar toch zo graag haar gevoelens onder woorden wilde brengen.
“Ik ben verbaasd over de mooie resultaten: zo hebben mensen heel snel opgepakt hoe je een ‘elfje’ schrijft: een gedicht van elf woorden met een bepaalde structuur. Ik zeg tegen iedereen altijd: het maakt niet uit hoe het is geschreven, als je maar opschrijft wat in je opkomt.”
Tekenen
Een ander talent is het tekenen. Oudijk is ook tekendocent, maar op de kaft van haar bundel is niet haar laatste werk te zien, maar een tekening die zij als zevenjarig meisje heeft gemaakt. “Ik vond de lijnvoering wel mooi, maar achteraf vielen mij ook bijzondere dingen op: het meisje zit in een hoofd zonder mond. Zij kijkt glimlachend naar links, naar het verleden, terwijl het hoofd naar de toekomst kijkt.”
—-
Jolanda Oudijk, ‘Zwijgzee’, Uitgeverij aquaZZ Arnhem, eerste druk 2017, ISBN 978 90 78459 60 6. Prijs: 12,95 euro.
De bundel is verkrijgbaar via post@jolandaoudijk.nl, via www.bol.com, www.aquazz.com of de site van Jolanda Oudijk: www.jolandaoudijk.nl.
Op dit moment werkt Jolanda Oudijk aan een bundel korte verhalen, waarbij ze zich steeds in een ander inleeft, van een klein kind tot een grote, volwassen man.